วันนี้ Petplease ขอนำเสนอ“การทำหมันมีข้อดี คือ ลดการเกิดโรคทางระบบสืบพันธุ์ ในกรณีที่รุนแรงก็จะเป็นมะเร็งได้ ลดภาวะการเกิดมดลูกอักเสบ ลดอัตราการเกิดเนื้องอกเต้านม และหากทำหมันก่อนเป็นสัดครั้งแรกสามารถลดการเกิดเนื้องอกที่เต้านมได้ถึง 95 % อีกทั้งยังช่วยลดภาวะต่อมลูกหมากโตในตัวผู้ ลดพฤติกรรมก้าวร้าว ลดพฤติกรรมการหนีเที่ยว และการยกขาฉี่เรี่ยราดในสุนัขตัวผู้ และการทำหมันยังเป็นการคุมกำเนิดถาวร ช่วยลดอัตตราการเกิดสุนัขจรจัดอีกวิธีหนึ่งด้วยเช่นกัน”
การทำหมันจึงเป็นผลดีต่อสุขภาพของสุนัข สามารถช่วยป้องกันโรคต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้น และยังเป็นการช่วยลดพฤติกรรมก้าวร้าวของน้องหมา รับรองว่าบ้านสงบสุขแน่นอน เพราะสุนัขจะซนและก้าวร้าวน้อยลงมากๆ นอกจากนี้การทำหมันยังถือเป็นการช่วยสังคมให้ลดอัตราการเกิดสุนัขจรจัดได้อีกด้วย
อายุสุนัขที่เหมาะสมกับการทำหมัน
ปัจจุบันมีการศึกษาและค้นคว้ารับรองว่าเราสามารถทำหมันตั้งแต่วัยเด็กอายุ 4 เดือนขึ้นไปได้ ทั้งนี้ การทำหมันทั้งเพศผู้และเพศเมียในวัยเด็กมีข้อยืนยันทางวิชาการว่าปลอดภัย ไม่มีผลข้างเคียงที่อันตราย และหากทำหมันตั้งแต่อายุน้อยจะพบผลข้างเคียงได้น้อยกว่าเมื่อนำสุนัขไป
การทำหมันในสุนัขทำอย่างไร
การทำหมันสุนัขตัวเมีย
ในการทำหมันโดยวิธีผ่าตัดนำทั้งรังไข่และมดลูกออก (Ovariohysterectomy)
การผ่าแบบนี้จะตัดทั้งรังไข่และมดลูกออกไปทั้งคู่เลยค่ะ ซึ่งเป็นวิธีที่นิยมใช้กันอย่างแพร่หลายในสหรัฐอเมริกา และประเทศไทยก็เป็นที่นิยมเช่นเดียวกัน เนื่องจากเป็นวิธีที่ปลอดภัย อีกทั้งยังป้องกันความเสี่ยงของโรคต่าง ๆ ได้ เพียงแค่ผ่าตัดรังไข่ และมดลูกออกเท่านั้นค่ะ!
การทำหมันโดยวิธีผ่าตัดนำรังไข่ออก (Ovariectomy)
มาถึงอีกวิธีที่สามารถทำได้ คือ การผ่าตัดนำรังไข่ออกเพียงอย่างเดียว ซึ่งถือว่าเป็นอีกหนึ่งวิธีที่สามารถควบคุมขนาดของแผลได้เป็นอย่างดี รวมถึงลดอัตราเสี่ยงของโรคภัยจากฮอร์โมนที่ถูกผลิตออกมา เป็นอีกหนึ่งตัวเลือกที่แนะนำเลยนะคะเพราะเป็นวิธีที่ผ่าตัดเพียงแค่รังไข่ แต่ยังคงมดลูกเอาไว้
การทำหมันสุนัขตัวผู้
วิธีการทำหมันโดยการผ่าตัดเอาอัณฑะออก (Neutering)
มาทำความรู้จักวิธีการทำหมันวิธีแรกกัน! การทำหมันวิธีนี้ สามารถเรียกได้อีกอย่างว่า “การตอน” วิธีนี้เป็นวิธีที่นิยมมากที่สุดในการทำหมันสุนัขตัวผู้ เพราะมีประสิทธิภาพสูงที่สุดเมื่อเทียบกับวิธีอื่น ๆ
วิธีการทำหมันโดยการผ่าตัดนำท่อสุจิออก (Vasectomy)
การทำหมันด้วยวิธีนี้เป็นการผ่าตัดนำท่อส่งสเปิร์มจากลูกอัณฑะของสุนัขออกไป ทำให้ไม่สามารถหลั่งอสุจิไปปฏิสนธิกับตัวเมียได้ แต่วิธีนี้ไม่ได้นำเอาอัณฑะของสุนัขออกไปด้วยเหมือนวิธีแรก จึงยังส่งผลให้สุนัขตัวผู้ยังมีความต้องการผสมพันธุ์เหมือนก่อนที่จะทำหมัน และไม่ได้ลดพฤติกรรมอื่น ๆ เช่น การฉี่ไม่เป็นที่เพื่อแสดงอาณาเขต การแอบหนีออกจากบ้านเพื่อหาคู่ผสมพันธุ์ การแสดงพฤติกรรมก้าวร้าวในบางตัว รวมถึงไม่ได้ลดความเสี่ยงในการเกิดโรคเกี่ยวกับอัณฑะเหมือนวิธีแรกด้วย นอกจากนี้ หลังจากทำหมันด้วยวิธีนี้ไปแล้วเกิน 2 เดือนขึ้นไป สุนัขตัวผู้ก็จะยังมีโอกาสในการทำให้สุนัขตัวเมียตั้งครรภ์ได้อยู่บ้างเล็กน้อยค่ะ
วิธีการทำหมันตัวผู้โดยการฉีดยา การฉีดยาเป็นหนึ่งในวิธีที่สามารถทำหมันได้ โดยจะเป็นการฉีดยาเข้าสู่อัณฑะของสุนัข จนกลายเป็นหมันในที่สุด ซึ่งสามารถเริ่มได้ตั้งแต่สุนัขมีอายุ 3 จนถึง 10 เดือน กระบวนการนี้อาจใช้เวลา 60 วันถึงจะเห็นผลค่ะ!
หลายคนอาจเป็นกังวลว่าการฉีดยาจะนำมาสู่การทำลายการผลิตฮอร์โมนประเภทเทสทอสเทอโรน (Testostorone) ให้หมดไป แต่จริง ๆ แล้วนั้นเป็นการปรับให้ลดลงเหลือเียงครึ่งนึงของร่างกาย ส่งผลให้พฤติกรรมต่าง ๆ ยังเหลืออยู่ ไม่ว่าจะเป็นการปัสสาวะไม่เป็นที่ กิริยารุนแรงที่แสดงออกถึงการอยากมีเพศสัมพันธุ์ และการฉีดยาในการทำหมันไม่ได้ป้องกันความเสี่ยงของโรคอัณฑะได้เหมือนกับวิธีอื่น ๆ นี่คือเหตุผลที่สัตวแพทย์หลายคนไม่แนะนำให้สุนัขที่รักทำหมันด้วยวิธีการฉีดยาค่ะ!
ก่อนนำน้องหมามาทำหมัน 1 วัน ควรงดน้ำและอาหาร 8-12 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด และหลังจากการผ่าตัดทำหมันต้องมีการทำแผลหลังผ่าตัด ควรไปทำแผลตามที่สัตวแพทย์นัด ดูแลแผลไม่ให้เปียกน้ำ ไม่ให้ติดเชื้อ ห้ามสุนัขเลียแผล ห้ามแผลสกปรก อาจใช้วิธีใส่ Colla กันเลียได้ และหากแผลปกติดีก็สามารถตัดไหมได้ภายใน 7-10 วันหลังการผ่าตัด
ผลข้างเคียงของการทำหมัน
การทำหมันจะส่งผลต่อระดับฮอร์โมนที่อาจลดลง อาจมีส่วนทำให้สุนัขอ้วนขึ้นเพราะขบวนการเผาผลาญในร่างกายต่ำ การทำกิจกรรมต่าง ๆ ของเขาก็จะลดลงตามไปด้วย ทำให้สุนัขที่ทำหมันมีโอกาสน้ำหนักขึ้นหรืออ้วนขึ้น แต่ปัญหาความอ้วนในน้องหมาสามารถแก้ได้โดยที่เจ้าของต้องควบคุมน้ำหนักเขา เลือกอาหารที่เหมาะสมให้น้องกิน และพยายามให้สุนัขได้ออกกำลังกาย
ผลข้างเคียงอีกเรื่องหนึ่ง คือ ภาวะปัสสาวะเล็ดหลังทำหมัน (Urinary Incontinent ) ที่มักพบในสุนัขเพศเมีย เกิดจากความเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมนทำให้ท่อปัสสาวะและกระเพาะปัสสาวะทำงานผิดปกติ แต่ภาวะนี้พบน้อยมากและสามารถรักษาให้หายได้ด้วยยา
การเตรียมตัวก่อนทำหมัน
การเตรียมตัวก่อนทำหมันนั้นมีอะไรบ้าง เพื่อน ๆ กำลังสงสัยกันอยู่ใช่ไหมล่ะคะ ? สำหรับการเตรียมตัวนั้นไม่ได้ยากอะไรเลยค่ะ สำหรับสุนัขตัวผู้นั้นเพียงแค่งดอาหาร และน้ำก่อนเข้ารับการผ่าตัดประมาณ 8 ถึง 12 ชั่วโมงเท่านั้น ในกรณีนี้ก็คล้าย ๆ กับของมนุษย์ใช่ไหมล่ะคะ นั่นก็เป็นเพราะว่าต้องป้องกันการสำรอกอาหารออกมาขณะที่การผ่าตัดค่ะ
ในส่วนของสุนัขตัวเมียนั้นเราต้องนำพวกเขาไปตรวจสุขภาพเบื้องต้นโดยสัตวแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการตรวจปัญหาสุขภาพเบื้องต้น ประเมินความเป็นไปได้ในการผ่าตัด หรือความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ เมื่อผ่านขั้นตอนนี้ไปได้แล้วก็สามารถทำการงดอาหาร และน้ำเหมือนกับสุนัขตัวผู้ได้เลยค่ะ อาจจะเป็นเรื่องที่ยากในการเห็นพวกเขาโหยหวนนะคะ แต่เจ้าของต้องใจแข็ง เพื่อสุขภาพที่ดีของสุนัขที่รักนะคะ!
การดูแลสุนัขหลังทำหมัน
เนื่องจากการทำหมันเป็นการผ่าตัดชนิดหนึ่ง เราจึงต้องใส่ใจและดูแลสุนัขของเราหลังทำหมัน ซึ่งสิ่งที่ต้องดูแลหลัก ๆ คือ
หมั่นดูแลแผลผ่าตัด
เราต้องสังเกตุแผลผ่าตัดสุนัขทุกวัน เพื่อสังเกตว่ามีอาการบวม แดง อักเสบ มีกลิ่นเหม็นหรือมีหนองหรือเปล่า ถ้าหากแผลผ่าตัดมีอาการข้างต้นให้รีบพาสุนัขไปพบสัตวแพทย์ทันที
หลีกเลี่ยงกิจกรรมหนัก ๆ
หลังการผ่าตัดเราไม่ควรให้สุนัขทำกิจกรรมหนัก ๆ เช่น วิ่ง กระโดด หรือเดินเยอะเกินไปในทันที ควรเว้นไว้เป็นเวลา 7-14 วัน เพื่อป้องกันการฉีกขาดของแผลผ่าตัด
ใส่ปลอกคอกันเลีย
การใส่ปลอกคอกันเลียจะป้องกันไม่ให้สุนัขเลียแผลผ่าตัดทำหมัน และยังป้องกันการติดเชื้อ หรือการอักเสบของแผลจากน้ำลายได้อีกด้วย
อย่าให้สุนัขโดนน้ำ
เราต้องคอยดูแลสุนัข ต้องคอยระวังไม่ให้แผลเปียกน้ำอย่างน้อย 7-14 วัน เพื่อป้องกันการติดเชื้อนั่นเองค่ะ
ดูแลรักษาความสะอาดพื้นบ้านให้ดี
เพราะสุนัขเป็นสัตว์ที่นั่งกับพื้น หากพื้นไม่สะอาดเท่าที่ควรหรือสกปรกอาจทำให้แผลผ่าตัดทำหมันติดเชื้อได้ค่ะ
ห้ามล้างแผลโดยไม่ได้รับการอนุญาต!
ถึงแม้ว่าเราอยากให้แผลผ่าตัดของสุนัขเราหายเร็วแค่ไหน แต่เราห้าม! ล้างแผลให้สุนัขโดยใช้ไฮโดรเจน เปอร์ออกไซด์ หรือแอลกอฮอล์ล้างแผลโดยไม่ได้รับการอนุญาตจากสัตวแพทย์เด็ดขาด เพราะการใช้แอลกอฮอล์ล้างแผลจะทำให้เซลล์ผิวถูกทำลายและทำให้แผลหายช้าลง ซึ่งจะยิ่งแย่กว่าเดิมเข้าไปอีกค่ะ
อาหารการกินหลังทำหมัน
หลังจากทำหมันแล้ว สุนัขจะมีความต้องการในการกินอาหารมากกว่าปกติ ในขณะที่ร่างกายมีระดับการเผาผลาญพลังงานลดลง ดังนั้นเจ้าของน้องหมา ต้องมีการปรับเปลี่ยนการให้อาหาร รวมถึงสารอาหารที่ต้องให้ในแต่ละมื้อดังนี้
ลดปริมาณอาหาร
หลังจากที่ทำหมันแล้ว เราควรคุมปริมาณอาหารที่ให้สุนัข เพราะหลังจากทำหมันแล้วการเผาผลาญของสุนัขจะลดลง เจ้าของอาจจำเป็นต้องลดปริมาณอาหารที่ให้ตามปกติ เนื่องจากในช่วงแรกน้องหมาอาจมีอาการหิวและกินเยอะ แต่เราจำเป็นต้องฝึกการให้อาหารเพื่อให้สุนัขของเราเกิดความคุ้นชิน เพื่อให้น้องหมาสามารถทานอาหารได้อย่างพอเหมาะกับการเปลี่ยนแปลงของร่างกาย และทำให้ไม่ให้มีแคลอรีส่วนเกิน
กินอาหารที่มีโปรตีนสูง
การเน้นอาหารที่มีโปรตีนสูง จะช่วยให้สุนัขใช้เวลาย่อยนานขึ้น ทำให้น้องหมาก็จะอิ่มท้องได้นานกว่าเดิม ความอยากอาหารก็จะน้อยลงตามไปด้วยค่ะ
เพิ่มอาหารแห้งผสมอาหารเปียก
โดยทั่วไปแล้ว อาหารสุนัขแบบเปียกจะมีปริมาณแคลอรีน้อยกว่าอาหารแบบแห้งหรือแบบเม็ด การสลับการให้อาหารจะช่วยให้สุนัขอิ่มไวขึ้น ลดการกินอาหารที่เป็นแคลอรีส่วนเกินและทำ ให้สุนัขรู้สึกอิ่มมากขึ้นไวขึ้น
กินอาหารที่มีแอล-คานิทีน
อาหารที่ประกอบไปด้วยแอล-คานิทีน จะช่วยให้ร่างกายเกิดการเผาผลาญ ซึ่งแอล-คานิทีนสามารถพบได้ทั่วไปในเนื้อสัตว์ นอกจากนี้เราควรเสริมอาหารที่มีกากใยให้กับสุนัขด้วย เพื่อช่วยให้ระบบขับถ่ายและการย่อยอาหารให้สุนัขขับถ่ายและดูดซึมสารอาหารต่าง ๆ ได้ดีมากยิ่งขึ้น
พฤติกรรมที่เปลี่ยนไปหลังทำหมัน
หลาย ๆ คนที่คิดจะทำหมันให้น้องหมา เพราะคาดหวังว่าน้องหมาจะหยุดพฤติกรรมที่ทำให้เราปวดหัว เช่น ฉี่ไม่เป็นที่ ก้าวร้าว ชอบหนีเที่ยวและพฤติกรรมอื่นอีกมากมาย มาดูกันดีกว่า ว่าการทำหมันช่วยลดหรือเปลี่ยนพฤติกรรมของสุนัขได้ไหม!?
พฤติกรรมปัสสาวะเพื่อบอกอาณาเขต
การที่สุนัขปัสสาวะไม่เป็นที่ โดยเฉพาะน้องหมาตัวผู้ที่ได้ประกาศศักดาของตนตามที่ต่าง ๆ ด้วยการปัสสาวะ เพื่อบ่งบอกอาณาเขต การทำหมันจะช่วยลดพฤติกรรมการปัสสาวะตามที่ต่าง ๆ ทั้งนอกบ้านและในบ้าน โดยพบว่าการทำหมันสามารถลดพฤติกรรมดังกล่าวได้ 50 % เลยนะ
ลดความก้าวร้าว
พฤติกรรมความก้าวร้าวต่อสู่กันระหว่างสุนัขด้วยกัน โดยเฉพาะในตัวผู้ที่ต้องการต่อสู่เพื่อแย่งชิงตัวเมียในช่วงของการเป็นสัด หรือความก้าวร้าวอันมีสาเหตุมาจากฮอร์โมนในร่างกายที่มากเกินไป การทำหมันจะช่วยลดปัญหาพฤติกรรมก้าวร้าวลงได้ 60 % แต่ก็มีบางการศึกษาที่พบว่า การทำหมันไม่ได้ช่วยลดพฤติกรรมก้าวร้าวเลยแม้แต่นิดเดียว
พฤติกรรมการขึ้นคร่อม
เพื่อน ๆ อาจจะเคยเห็นน้องหมาบางตัว มีพฤติกรรมขึ้นขี่หรือขึ้นคร่อมสุนัขตัวอื่น วัตถุต่าง ๆ ตุ๊กตา หรือแม้แต่ขาของคน พฤติกรรมการขึ้นคร่อมอาจมีสาเหตุมาจาก ความต้องการที่จะข่มหรือแสดงอำนาจเหนือกว่า การเล่น การเรียกร้องความสนใจ หรืออาจเกิดจากการที่มีฮอร์โมนเพศมากเกินไป ทำให้เกิดแรงกระตุ้น และจากการศึกษาพบว่า การทำหมันสามารถลดพฤติกรรมการขึ้นคร่อมลงได้ 66 %
หนีเที่ยวน้อยลง
ในช่วงที่ติดสัดหรือฤดูผสมพันธุ์ของสุนัข น้องหมาไม่ว่าจะตัวผู้หรือตัวเมีย อาจมีพฤติกรรมหนีเที่ยว แต่ว่าปัญหาอาจไม่ได้อยู่ที่การหนีเที่ยวเท่านั้น น้องหมาที่ออกไปนอกบ้าน จะเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน โดนวางยา หรือแม้แต่ถูกทำร้ายได้ การทำหมันจะช่วยลดพฤติกรรมการหนีเที่ยวลงได้มากถึง 90% เลยทีเดียว
ข้อดีของการทำหมันสุนัข
การทำหมันหมานั้นไม่ได้มีข้อดีแค่เรื่องการคุมกำเนิดเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีประโยชน์ในเรื่องของสุขภาพอื่น ๆ ด้วย ดังนี้
ป้องกันการเป็นมะเร็งอัณฑะในสุนัข
โรคมะเร็งอัณฑะในสุนัขซึ่งเป็นมะเร็งที่พบได้บ่อยในสุนัขตัวผู้ที่ไม่ได้ทำหมัน การทำหมันจึงช่วยป้องกันโรคนี้ได้นั่นเองค่ะ
ช่วยลดการฉี่ไม่เป็นที่ของสุนัขได้
โดยปกติสุนัขจะใช้การฉี่ตามจุดต่างๆ เพื่อแสดงอาณาเขตของตนเอง ป้องกันไม่ให้ตัวผู้ตัวอื่นเข้ามาในพื้นที่ และเป็นการส่งสัญญาณดึงดูดสุนัขตัวเมียเข้าหา การทำหมันจึงอาจช่วยลดพฤติกรรมนี้ลงได้ ก่อนที่สุนัขจะทำบ่อยจนกลายเป็นนิสัย
ช่วยไม่ให้สุนัขมีอาการติดสัด
การไม่มีรอบติดสัดทำให้ไม่มีอาการบวมที่อวัยวะเพศ และไม่มีเลือดออกจากอวัยวะเพศตามรอบผสมพันธุ์
ข้อเสียของการทำหมันสุนัข
การเผาผลาญลดลง
การทำหมันหมาอาจส่งผลให้การเผาผลาญลดลง สุนัขที่ผ่านการทำหมันมักมีความต้องการแคลอรี่ต่ำลงกว่าเดิมเฉลี่ยประมาณ 20%
อาจมีอาการบาดเจ็บที่เอ็นไขว้หน้าเข่า
การทำหมันหมาตัวเมียที่สายพันธุ์ใหญ่ ในวัยที่กระดูกยังไม่โตเต็มที่ อาจมีความสัมพันธ์กับอาการบาดเจ็บที่เอ็นไขว้หน้าเข่า จึงควรปรึกษาสัตวแพทย์เป็นกรณีไป
มีภาวะปัสสาวะเล็ด
ภาวะนี้ส่วนใหญ่มักจะเกิดขึ้นในสุนัขตัวเมีย และมักจะเกิดในวัยกลาง และวัยชราของสุนัข เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน โดยสุนัขจะมีปัสสาวะไหลออกมาเองเมื่อนอนหลับหรือนอนตะแคง ปัญหาสุขภาพต่าง ๆ ที่อาจพบตามมาได้ เช่น ผิวหนังอักเสบ การติดเชื้อของกระเพาะปัสสาวะ เป็นต้น เช่นเดียวกับผู้หญิงวัยหมดประจำเดือนเลยล่ะค่ะ
แพ็คเกจทำหมันหมา
หลังจากที่อ่านมาทุกท่านไม่ต้องกลัวว่าจะเป็นอันตรายกับน้องนะค เพราะนอกจากจะส่งผลดีต่อร่างกายของน้องแล้ว ยังช่วยลดความก้าวร้าว และที่สำคัญลดปัญหาหมาจรจัดที่เกิดจากเจ้าของไม่สามารถเลี้ยงดูไว้แล้วต้องปล่อยน้องตามวัดหรือตามหาบ้านใหม่ให้น้อง ฉะนั้นการทำหมันถือเป็นเรื่องที่ดีและควรทำมากที่สุดค่ะ
ขอบคุณข้อมูลจาก
AUTHOR: CALLA LILY
2024, JUL 4