ผลิตภัณฑ์ดูแลสุขภาพ

การเลี้ยงดูแลนกตามหลักปัจจัย 4 ถือเป็นสิ่งสำคัญ เพราะนอกจากจะช่วยให้นกมีความสุขแล้ว ยังทำให้ลดโอกาสในการเจ็บป่วยได้เป็นอย่างดี เนื่องจากเวลานกป่วยมักไม่แสดงอาการออกมาให้เห็นชัดเจน เพื่อป้องกันความเครียด ซึ่งเป็นปัจจัยหลักที่ส่งผลให้เกิดโรคภัยต่าง ๆ

วันนี้ทาง PetPlease จึงมีข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ดูแลสุขภาพนกมาแบ่งปัน เพื่อให้ประโยชน์และสาระเกี่ยวกับการดูแลสุขภาพของนกให้แข็งแรง ห่างไกลจากการเจ็บป่วย

1.ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมสำหรับนก
อาหารและการกินถือเป็นปัจจัย 4 ที่สำคัญต่อระบบการเจริญเติบโตและสุขภาพของนก แต่นกก็ต้องการ แร่ธาตุและวิตามินเสริมไม่ต่างจากมนุษย์ แม้จะกินอาหารที่ดี สารอาหารครบถ้วนแต่ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมไม่เพียงแต่เพิ่มสารอาหารที่นกต้องการ แต่ยังส่งผลดีต่อระบบการทำงานของร่างกาย ทำให้นกมีสุขภาพที่แข็งแรงขึ้นอีกด้วย

• อาหารเสริมสำหรับนก
  น้ำมันตับปลา ช่วยในเรื่องการเติบโตของกระดูก และเสริมสร้างขนนกขณะผลัดขนทำให้ขนที่งอกขึ้นมาใหม่มีความเงางาม
  แคลเซียม มีส่วนช่วยเสริมสร้างระบบกระดูกและขนของนก ซึ่งมีความจำเป็นอย่างมาก
• วิตามินสำคัญที่นกต้องการ
  วิตามินสำเร็จรูป ในปัจจุบันสามารถหาซื้อได้ทั่วไปแต่ควรเลือกให้เหมาะสมกับสายพันธุ์ของนก โดยทั่วไปแล้วนกจะต้องการวิตามิน A, E, D3 และ B-Complex หรือวิตามินบีรวม
  – วิตามิน A : มีส่วนช่วยในการบำรุงสายตา ผิวหนัง ระบบสืบพันธุ์และระบบภูมิคุ้มกัน
  – วิตามิน E : มีสารต้านอนุมูลอิสระ
  – วิตามิน D3 : มีแคลเซียมซึ่งดีต่อกระดูก ผิวหนัง และการวางไข่
  – วิตามิน B-Complex : ช่วยย่อยสลายอาหารและสารอาหารเพื่อนำมาใช้งาน
• กลุ่มอาหารต้องห้ามสำหรับนก
  – ช็อคโกแลต : เนื่องจากมีส่วนประกอบของ Methylxanthines Caffeine และ Theobromine ซึ่งมีพิษส่งผลต่อระบบการย่อยอาหาร ทำให้เกิดอาการท้องร่วงและตื่นตัวมากกว่าปกติ ในกรณีร้ายแรงอาจทำให้เกิดอาการชักได้ในที่สุด
  – เม็ดแอปเปิ้ล : ในเมล็ดมีสารพิษที่ชื่อว่า Cyanide ซึ่งเป็นอันตรายต่อนก
  – เกลือ : เนื่องจากมีปริมาณโซเดียมที่สูงเมื่อเทียบกับขนาดร่างกาย ส่งผลให้เกิดภาวะขาดน้ำได้ง่ายซึ่งเป็นผลให้เกิดอาการไตวายหรือไตล้มเหลวจนเสียชีวิตในที่สุด
  – คาเฟอีน : การให้นกดื่มเครื่องดื่มที่ผสมคาเฟอีนทำให้หัวใจของนกเต้นผิดจังหวะ อาจทำให้เกิดภาวะหัวใจหยุดนิ่ง
  – เห็ด : เนื่องจากเป็นเชื้อราอาจทำให้ท้องใส้ปั่นป่วน ส่งผลให้การทำงานของตับล้มเหลวได้

2.ยาสามัญประจำกรงนก
แม้ว่าจะดูแลอาหารการกินและที่อยู่อาศัยเป็นอย่างดี ก็สามารถทำให้นกเกิดอาการเจ็บป่วยได้อยู่ดี อาจเนื่องมาจากสภาพภูมิอากาศ หรือปัจจัยอื่น ๆ ที่ไม่สามารถควบคุมได้ นกเองก็ต้องการยาสามัญประจำกรงไม่ต่างกับยาสามัญประจำบ้านของมนุษย์ เพื่อใช้ในกรณีที่สามารถรักษาเบื้องต้นในกรณีที่ไม่ได้มีการเจ็บป่วยขั้นรุนแรง

• Doxycycline (ด็อกซี่ไซคลีน) ขนาด 100 มิลลิกรัม / แคปซูล
  ประเภทยาแก้อักเสบ มีทั้งแบบเม็ด แคปซูล และผงละลายน้ำ ใช้รักษาโรคทางเดินหายใจ หวัด หลอดลม ทางเดินอาหารและลำไส้อักเสบ การให้ยาควรจำกัดเพียง 25 มิลลิกรัม/1 กิโลกรัม
  ตัวอย่าง ถ้านกหนัก 100 กรัม โดสยาจะเท่ากับ 2.5 มิลลิกรัม/100 กรัม
• Amoxicillin (อะม็อกซี่ซิลลีน) ขนาด 500 มิลลิกรัม /แคปซูล
  ประเภทยาแก้อักเสบ มีลักษณะเป็นแคปซูล ใช้รักษาโรคติดเชื้อของระบบทางเดินหายใจส่วนบน เช่น โพรงจมูกอักเสบ การให้ยาควรจำกัดเพียง 100 มิลลิกรัม/ก.ก. หรือ 10 มิลลิกรัม/น้ำหนัก 100 กรัม
• Enrofloxacin (เอ็นโรฟล๊อคซาซิน) 10%
  ประเภทยาแก้อักเสบ สามารถใช้ต้านเชื้อได้ทั้งแกรมบวกและลบ ควบคุมแบคทีเรียในวงกว้าง การให้ยาควรจำกัดเพียง 15 มิลลิกรัม/1 กิโลกรัม
• Metronidazole (เมโทรนิดาโซล)
  ประเภทยารักษาโรคเบื้องต้นเกี่ยวกับทางเดินอาหาร ใช้รักษาโรคที่เกิดจากเชื้อโปรโตซัวหรือโรคบิด อาการของโรคท้องเสีย การให้ยาควรจำกัด 25-50 มิลลิกรัม/1 กิโลกรัม เพียงวันละครั้ง
• Nystatin (ไนสตาติน)
  ประเภทยาต้านเชื้อรา ใช้รักษาอาการเชื้อราที่โรคกระเพาะพัก ซึ่งมีสาเหตุจากการป้อนอาหารที่มีความเข้มข้นมากเกิน การให้ยาคือ 3 ซีซี. ต่อน้ำหนัก 1 กิโลกรัม ระยะเวลา 7-14 วัน โดยให้ยา 2 ครั้งต่อวัน
• Poly-oph
  ประเภทยาหยอดตาแก้อักเสบ สามารถใช้ในกรณียุงกัดหรือติดเชื้อแบคทีเรีย หยอดลงไปบริเวณตาที่มีการอักเสบ
• Itraconazole
  ประเภทยาต้านเชื้อรา ลักษณะแคปซูล ใช้สำหรับการกำจัดเชื้อรา การให้ยาควรจำกัดเพียง 5-10 มิลลิกรัม / 1 กิโลกรัม โดยให้ยา 2 ครั้งต่อวัน
• Kialexin
  ประเภทยาลดอาการติดเชื้อในทางเดินหายใจและปอด มีลักษณะเป็นผง ใช้เมื่อนกมีการสำลักอาหาร ผสมยากับน้ำเปล่า จากนั้นป้อนให้แก่นกเช้าและเย็น ติดต่อกัน 7-10 วัน
• Bio+12
  ประเภทยาปฏิชีวนะ ซึ่งมีวิตามินบี 12 ร่วมกับตัวยา โดยตัวยาจะไม่ออกฤทธิ์แรง ใช้เมื่อต้องการป้องกันโรคไข้หวัดในช่วงที่มีฝนตกบ่อย ๆ สามารถให้ยาติดต่อกัน 3 วัน เป็นอย่างน้อย

3.ขั้นตอนการพิจารณาข้อมูลบนฉลากผลิตภัณฑ์
การเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ของสัตว์เลี้ยงต้องใช้ความละเอียดไม่ต่างจากของมนุษย์ โดยต้องใช้ความพิถีพิถันในการเลือกซื้อ และผลิตภัณฑ์ที่เราเลือกนั้นจะส่งผลลัพธ์ที่ดีต่อระบบการเจริญเติบโตและสุขภาพที่ยั่งยืนของนก

• ชื่อสินค้า
  จำเป็นต้องมีความชัดเจนในการชี้วัดความเหมาะสมของช่วงอายุในการใช้งาน รวมไปถึง ชนิด สรรพคุณ และรสชาติ
• น้ำหนักสุทธิ
  สังเกตและคำนวณราคาต่อหน่วยน้ำหนักเพื่อเปรียบเทียบความคุณค่าของราคากับสารอาหารตาม
  หลักโภชนาการ
• ชื่อและที่อยู่ของผู้ผลิต
  ควรมีบอกไว้ชัดเจนในกรณีที่ต้องการติดต่อเพิ่มเติม ควรเลือกจากความน่าเชื่อถือเป็นหลัก
• การรับประกันทางโภชนาการ
  ควรเลือกผลิตภัณฑ์ที่มีการรับประกันจาก 2 หน่วยงาน คือ สถาบันวิจัยด้านโภชนาการแห่งชาติ และ สมาคมควบคุมการผลิตอาหารสัตว์แห่งสหรัฐอเมริกา
• ผลการวิเคราะห์สารอาหาร
  ควรมีการแจ้งอย่างชัดเจนว่ามีสารประกอบอะไรบ้าง และสัดส่วนเท่าไหร่
• วัตถุดิบในผลิตภัณฑ์
  ควรมีการแจ้งชื่อวัตถุดิบโดยเรียงจากน้ำหนักมากไปน้อย
• วันหมดอายุ
  ไม่ควรเลือกซื้อผลิตภัณฑ์ที่ใกล้หมดอายุ รวมไปถึงพิจารณาเพิ่มเติมในส่วนของวิธีการกิน และปริมาณการกินอาหารต่อน้ำหนักตัว เป็นต้น

4.การเก็บรักษาอุปกรณ์ดูแลสุขภาพของนก
นอกจากการให้อาหารเสริมหรือการรักษาด้วยยาสามัญเบื้องต้นแล้ว การดูแลความสะอาดเพื่อให้นกอยู่ห่างจากเชื้อโรคและแบคทีเรียมากที่สุด ก็ถือว่าเป็นการดูแลสุขภาพของนกได้ง่ายที่สุด โดยวิธีและขั้นตอนที่ง่ายไม่ซับซ้อน ดังรายละเอียดต่อไปนี้

• อุปกรณ์ในการทำความสะอาดกรงนก
  สเปรย์ฆ่าเชื้อโรค : ใช้ทำความสอาดกรง ภาชนะอาหาร หรือของเล่นภายในกรงนก
  แปรงขัด
  ที่ตักมูลนก
• วิธีการทำความสะอาดกรงนก
  เริ่มจากการเปลี่ยนซับด้านล่างของกรงเป็นอันดับแรก เพื่อกำจัดมูลและคราบสกปรกจากส่วนพื้นก่อน จากนั้นนำจานอาหารออกมาทำความสะอาดด้วยน้ำอุ่น และล้างด้วยน้ำสบู่หรือสามารถใช้สเปรย์ฆ่าเชื้อโรค เพื่อฆ่าเชื้อแบคทีเรียหรือเชื้อโรค ลำดับถัดมาให้ล้างอุปกรณ์กรง โดยใช้แปรงขัดให้ทั่วอุปกรณ์อย่างทั่วถึงในน้ำอุ่น กวาดและดูดฝุ่นบริเวณรอบกรง สุดท้ายควรตักมูลนกทุกวัน เนื่องจากมีสารแอมโมเนียซึ่งอันตรายต่อระบบทางเดินหายใจของมนุษย์

5.การดูแลนกที่ป่วยเบื้องต้น
หากยังไม่สามารถเข้าถึงสัตวแพทย์ผู้เชี่ยวชาญได้ สามารถใช้ยาสามัญ ทั้งนี้จำเป็นต้องประเมินอาการเบื้องต้นจากมูลนกเสียก่อน หลังจากนั้นควรจัดกรงให้เหมาะกับนกที่กำลังป่วย

• การวินิจฉัยโรคเบื้องต้นจากมูลนก
  มูลของนกประกอบด้วย 3 สิ่งด้วยกัน ประกอบด้วย อุจจาระ ปัสสาวะ และยูเรต
  อุจจาระ : มีลักษณะเป็นก้อนสีเขียวจนถึงสีน้ำตาล ขึ้นอยู่กับชนิดอาหารที่กินไป
  ปัสสาวะ : ส่วนที่เป็นวงเปียก ใส ล้อมอุจจาระ
  ยูเรต : ปกติจะมีสีขาวครีม เป็นของเสียที่ถูกขับออกจากไต
  นกที่มีอาการป่วยจะมีการขับถ่ายที่น้อยกว่าปกติ สีของยูเรต และปัสสาวะเปลี่ยนไป อุจจาระเหลว และมีปริมาณลดลง แต่มีปริมาณของปัสสาวะและยูเรตเพิ่มมากขึ้น
• การจัดกรงนกสำหรับนกที่กำลังป่วย
  จำเป็นต้องคงอุณหภูมิภายในกรงให้อยู่ที่ 32 องศาเซียลเซียส และจัดกรงให้อยู่ใกล้แสงแดดมากที่สุด เพิ่มความชื้นให้กับสภาพแวดล้อมด้วยเครื่องทำความชื้น เลื่อนคอนเกาะ จานน้ำและจานอาหารให้ต่ำในระยะที่นกสามารถเข้าไปกินได้ง่าย เนื่องจากนกอาจไม่มีแรงมากพอที่จะบินขึ้นไป อาจทำให้นกตกลงมาจากที่สูงจนได้รับบาดเจ็บเพิ่มได้

6.คำถามที่พบบ่อย

Q: ควรทำความสะอาดกรงนกบ่อยแค่ไหน ?
A: ควรมีเวลาทำความสะอาดเดือนละ 2 ครั้ง เพื่อสุขภาพที่ดีของนก

Q: เราจะสามารถสังเกตอย่างไรว่านกมีปัญหาทางระบบทางเดินหายใจ ?
A: นกอาจจะมีอาการจาม อ้าปากหายใจหรือมีน้ำมูกเขรอะจมูก